“NAKİT” YEMEK YARDIMI UYGULAMASI

Bilindiği üzere, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 4958 sayılı Kanunla değişik 77 nci maddesinin ikinci fıkrasında, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek,çocuk ve aile zamlarının sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmayacağı, bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemelerin prime tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.

Konuyla ilgili Bakanlığımızın “Sigorta Primlerinin Hesabına Esas Tutulacak Kazançların Aylık Tutarının Tespitinde Nazara Alınmayacak Olan Yemek Parası ile Çocuk ve Aile Zamlarının Günlük ve Aylık Tutarlarının Tespitine ilişkin Tebliği” 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Söz konusu Tebliğ ile , 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere sigortalılara yemek parası, çocuk ve aile zamları adı altında yapılan ödemelerin sigorta primlerinden istisna tutulacak miktarları belirlenmiş bulunmaktadır.

  Bu tebliğe göre sigortalılara;

Yemek parası olarak yapılan ödemeler, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için her yıl belirlenen günlük asgari ücretin %6’sının yemek parası verilecek gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktarının Aylık sigorta primine esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmaması uygun görülmüştür.

Yemek Parası Hesaplaması:

Sigortalılara yemek parası olarak yapılan ödemelerde sigorta priminden istisna olan miktar, her yıl belirlenen günlük asgari ücretin %6’sı x yemek parası verilecek (fiilen çalışılan) gün sayısı şeklinde hesaplanacaktır.

Örneğin; ay içindeki prime esas kazancı 900 TL olan bir sigortalıya işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi nedeniyle fiilen çalışılan günler için yemek bedeli olarak ayrıca 100 TL de yemek parası ödenmesi halinde, bu durumdaki sigortalının o ay içinde 26 gün çalıştığı da varsayıldığında, 2011/Eylül ayında sigorta priminden istisna olacak yemek bedeli;

Günlük Brüt            Günlük istisna                Yemek parası verilecek       Aylık istisna
Asgari Ücret       tutarı (fiilen çalışılan)           gün sayısı                            tutarı
27.9 TL          x    % 6 = 1.674 TL          x          26                     =        43.524TL
olarak bulunacaktır.

Bu tutar, sigortalının bir aylık prime esas kazancından düşüldükten sonra (900TL – 43.524TL) ödenecek olan primlerin kalan brüt miktar (856.476 TL) üzerinden tahakkuk ettirilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından örneğin yemek kuponu karşılığında, gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi üzerine, işverence bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödeme yapılması halinde, bu nitelikteki fatura bedellerinden sigorta primi tahakkuk ettirilmemesi gerekmektedir. 

IK / TİGER2BORDRO / BORDRO PLUS PROGRAMLARINDA YEMEK YARDIMI UYGULAMASI

• Kanun parametreleri SGK matrah ve oranları tabında “yemek yardımı muafiyet oranı (Günlük)” alanında SSK matrahından istisna edilebilecek oran belirtilir.
• SSK istisna tutarı burada belirtilen orana göre Asgari ücret üzerinden hesaplanır.

• Çalışma parametreleri / Sosyal yardımlar bölümünde yeni bir parametre eklenir. İstisnaların Kanun parametrelerindeki oranlara göre yapılabilmesi için parametrenin işlem türü “Yemek Yardımı” olarak seçilmelidir. 

• Kurum çalışma parametrelerinde, çalışma parametresi eklenerek özellikleri belirlenir.  Yardımın ayni yardım mı nakit yardım mı olacağı belirtilir. Nakit olarak verilen “Yemek yardımı” sosyal yardımından gelir vergisi istisnası yapılmaz. (GVK 23. maddesine istinaden, V 3.05.03 den itibaren) 

• SSK istisnası açısından

o Yemek yardımının ödeme tipinin “Ay” olarak belirlendiği puantaj kartlarında, SSK istisnası toplam çalışma günü dikkate alınarak hesaplanır.

Örnek: 2011 Eylül Ay’ı içindeki prime esas kazancı 2.000 TL olan bir sigortalıya işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi nedeniyle fiilen calışılan günler için yemek bedeli olarak ayrıca 10 TL de yemek parası ödenmektedir.Yemek yardımın net tutarı ve ssk istisna bedeli ne kadardır?

Puantaj yemek yardımı ödeme tipi “Gün” olarak belirlenmiş olduğundan “süre” bilgisine bakarak ;

10*15=150TL Brüt yemek yardımı için hesaplama:

                   Günlük Brüt          Günlük istisna           Yemek parası verilecek             Aylık istisna
                  Asgari Ücret              tutarı                  (fiilen çalışılan) gün sayısı               tutarı 

                            ↑                          ↑                                         ↑

SSK:             (837/30)        *          %6 =1.674        *             15 = 25.11   = Yemek Yardımı SSK İstisnası

150-25.11=124.89 = 150TL Brüt yemek yardımının SSK Matrahı

124.89 %15 =18.7335TL SSK primi

 *Nakdi olarak verilen yemek yardımı olduğu için SSK istisnası düşülerek SSK primi hesaplanmıştır. 

Gelir Vergisi: 150-18.7335=131.27

131.27 %15=19.6905TL = 150TL Brüt yemek yardımı tutarının gelir vergisi

*Nakdi olarak verilen yemek yardımı olduğu için Gelir Vergisi istisnası yapılmadan Gelir Vergisi hesaplanmıştır. Nakit yemek yardımında Gelir Vergisi İstisinası yoktur.

Damga Vergisi: 150*6.6/1000=0.99

150TL Brüt yemek yardımının Net tutarı:

          SSK                   Gelir Vergisi                 D.V

     18.7335       +           19.6905           +      0.99 = 39.414     =  150-39.414=110.586~ 110.59TL Net Tutar